Quyết liệt, tiên phong, gương mẫu trong triển khai quy hoạch báo chí

Coi trọng công tác tư tưởng

Trước khi thực hiện đề án quy hoạch báo chí, khối báo chí thuộc Trung ương Đoàn có 7 đơn vị, trong đó có 5 cơ quan báo (báo Tiền phong, báo Thanh niên, báo Sinh viên Việt Nam, báo Thiếu niên Tiền phong, báo Nhi Đồng), 2 tạp chí (Tạp chí Thanh niên, Tạp chí Thời trang trẻ) với tổng số gần 1.000 cán bộ, phóng viên, biên tập viên và người lao động. Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh là cơ quan chủ quản của 7 đơn vị báo chí. Các cơ quan báo chí của Trung ương Đoàn có bề dày truyền thống, luôn giữ vững tôn chỉ, mục đích hoạt động, tuyên truyền sâu rộng, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của Đoàn, Hội, Đội và đời sống giới trẻ; những giá trị tốt đẹp của dân tộc, tinh hoa văn hóa thế giới cho thế hệ trẻ.

Mỗi đơn vị báo chí thực sự là một cơ quan làm công tác tư tưởng - văn hóa, có ảnh hưởng tích cực đến thanh thiếu nhi và xã hội, là công cụ giáo dục sắc bén, là phương tiện tuyên truyền đắc lực góp phần nâng cao hiệu quả công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, được Đảng, Nhà nước, xã hội ghi nhận đánh giá cao và trong suốt quá trình xây dựng và trưởng thành.

Triển khai Đề án Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 của Chính phủ được Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI thông qua tại kỳ họp thứ 10 và Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 3/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã đánh giá lại thực trạng hoạt động của tất cả các cơ quan báo chí thuộc Trung ương Đoàn, từ công tác lãnh đạo, công tác Đảng, đoàn thể, công tác chuyên môn, công tác tài chính, các hoạt động sau mặt báo, việc chăm lo chế độ, chính sách phóng viên, người lao động đến dự báo xu hướng phát triển của từng cơ quan báo chí.

Trên cơ sở đó, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã ban hành Kế hoạch số 211-KH/TWĐTN-BTC ngày 18/6/2019 xác định những nguyên tắc cơ bản, phương án sắp xếp, lộ trình sắp xếp và các công việc cụ thể để thực hiện việc sắp xếp các cơ quan báo chí của Trung ương Đoàn, trước mắt đến năm 2020 sắp xếp còn tối đa 3 cơ quan báo theo đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Quá trình thực hiện việc sắp xếp các cơ quan báo chí của Trung ương Đoàn được thực hiện dân chủ và cầu thị với nhiều giải pháp và triển khai qua 8 bước chặt chẽ. Ban Bí thư Trung ương Đoàn tổ chức hội nghị quán triệt về quy hoạch báo chí cho cán bộ chủ chốt cơ quan. Đảng ủy, Công đoàn, Đoàn Thanh niên cơ quan Trung ương Đoàn triển khai chủ trương tới tận đảng viên, đoàn viên, công đoàn viên từng tổ chức trong khối báo chí nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất trong triển khai thực hiện quy hoạch báo chí của Trung ương Đoàn. Đồng thời, giao cấp ủy, đoàn thể và lãnh đạo các cơ quan báo chí phổ biến, quán triệt kế hoạch của Ban Bí thư Trung ương Đoàn về triển khai thực hiện sắp xếp các đơn vị báo, tạp chí, nắm bắt và định hướng tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, công đoàn viên, người lao động của từng cơ quan báo chí; quán triệt xác định rõ trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên, phóng viên, người lao động từng đơn vị trong việc thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước và của cơ quan chủ quản.

Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã thành lập 3 Tổ công tác (do 3 đồng chí Bí thư Trung ương Đoàn làm Tổ trưởng) với nhiệm vụ đánh giá hiện trạng của từng đơn vị toàn diện trên các mặt: tổ chức bộ máy, nhân sự, hoạt động chuyên môn, hoạt động sau mặt báo, cơ sở vật chất kỹ thuật, tài chính, công tác đảng, công đoàn, đoàn thanh niên, liên chi hội nhà báo, trong đó phản ánh rõ tình hình, kết quả trên các mặt, những khó khăn, vướng mắc hiện nay và những vấn đề đặt ra khi thực hiện việc sắp xếp.

Trên cơ sở đó, xây dựng đề án sắp xếp cụ thể, đề xuất rõ mô hình tổ chức, cơ chế quản lý, nhân sự, tài chính, cơ sở vật chất kỹ thuật, hoạt động chuyên môn, công tác đảng, công đoàn, đoàn thanh niên, liên chi hội nhà báo, chế độ chính sách người lao động; lộ trình sắp xếp; xu hướng phát triển; những yêu cầu cụ thể trong quá trình sắp xếp. Các Tổ công tác làm việc với cấp ủy đảng, lãnh đạo đơn vị, lãnh đạo công đoàn, đoàn thanh niên, chi hội nhà báo của từng đơn vị để lấy ý kiến về lộ trình, phương án sắp xếp; dự hội nghị công chức, viên chức, người lao động của từng đơn vị để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng. Có đơn vị, Tổ công tác làm việc nhiều lần, xây dựng nhiều phương án cụ thể, chi tiết về nhân sự, tài chính, chế độ, chính sách, quyền lợi của người lao động khi thực hiện sắp xếp, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao. Việc gặp gỡ tập thể cán bộ, đảng viên, phóng viên, người lao động của từng đơn vị báo chí là kênh trao đổi trả lời giải đáp những vấn đề chưa rõ một cách chính thức của cơ quan chủ quản.

Việc trao đổi thông tin ở nhiều cấp, thông tin được cung cấp nhanh, minh bạch, rõ ràng đã hạn chế tối đa việc phát sinh tư tưởng trong cán bộ, phóng viên, biên tập viên và người lao động.

Trên cơ sở tờ trình và đề án của các Tổ công tác, Ban Bí thư Trung ương Đoàn thảo luận, cho ý kiến và thống nhất cụ thể về phương án sắp xếp từng đơn vị, thông báo và quán triệt chủ trương, quan điểm và phương án sắp xếp cụ thể tới cấp ủy, lãnh đạo các cơ quan báo chí trực thuộc. Song song với các giải pháp trên, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã chỉ đạo các báo, tạp chí của Trung ương Đoàn tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức của các ấn phẩm, tiếp tục đầu tư phát triển các hoạt động sau mặt báo góp phần tạo thêm công ăn, việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động. Điều này đã góp phần quan trọng trong công tác ổn định tư tưởng, phát huy tinh thần tình nguyện, sáng tạo của cán bộ, đảng viên, phóng viên và người lao động, tạo niềm tin trong thực hiện quy hoạch báo chí của Trung ương Đoàn.

Sau sáp nhập, các cơ quan báo chí của Trung ương Đoàn đã dần đi vào hoạt động ổn định, bộ máy sắp xếp tinh gọn, hiệu quả, công tác điều hành của báo được nâng lên, cán bộ và người lao động của báo đồng thuận cao với quá trình sắp xếp, bố trí công việc. Chất lượng các tác phẩm báo chí cũng không ngừng được nâng lên, cải tiến về hình thức và giao diện báo. Bước đầu các cơ quan báo chí dần hình thành mô hình Tập đoàn truyền thông toàn diện về các mảng nội dung, hoạt động, hiện đại trong cách thức thông tin. Phương thức vận hành có nhiều đổi mới để bắt kịp với xu thế báo chí của thế giới.  

Đến tháng 2/2020, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh hoàn thành việc thực hiện Đề án quy hoạch báo chí, cũng là cơ quan đầu tiên hoàn thành việc Đề án Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 của Chính phủ.

Những bài học kinh nghiệm quý

 Qua thực tiễn quá trình thực hiện quy hoạch báo chí của Trung ương Đoàn, đến nay có thể rút ra một số kinh nghiệm:

Một là, phải thực hiện quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc do Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt với tinh thần nghiêm túc, quyết tâm chính trị phải cao, phương pháp phải dân chủ, khoa học. Việc triển khai các phương án sắp xếp phải được thực hiện sớm, đảm bảo tiến độ, có lộ trình phù hợp với từng đơn vị, đơn vị nào đủ điều kiện theo yêu cầu thì thực hiện ngay, không chờ triển khai đồng loạt.

Hai là, cần tập trung làm tốt công tác tư tưởng, chính trị cho cán bộ, đảng viên, phóng viên, người lao động trong việc thực hiện quy hoạch báo chí. Trong công tác này, cần phát huy tối đa vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, vai trò của từng tổ chức đoàn thể trong việc làm tư tưởng trong từng tổ chức, tránh xáo trộn tâm lý, đồng thời phát huy tối đa vai trò tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ chủ chốt, của đảng viên, đoàn viên, công đoàn viên trong việc thực hiện chủ trương quy hoạch báo chí. Đặc biệt quan tâm tới việc giải thích, tuyên truyền, quán triệt, nắm bắt, định hướng tư tưởng cán bộ, phóng viên, người lao động để tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong triển khai thực hiện. Giữa các bước thực hiện cần có thời gian hợp lý, để tiếp nhận ý kiến phản hồi, giải thích, giải trình các vấn đề còn vướng mắc về tư tưởng của cán bộ, viên chức.

Ba là, sắp xếp các đơn vị cần đảm bảo duy trì sự ổn định cao về định hướng tư tưởng, chất lượng, nội dung các ấn phẩm báo và tạp chí. Đối với Trung ương Đoàn, trong giai đoạn đầu tiếp tục duy trì số lượng, chất lượng các ấn phẩm hiện hành để phục vụ các đối tượng bạn đọc; từng bước đánh giá rà soát các ấn phẩm để tiếp tục nâng cao chất lượng các ấn phẩm, thực hiện đúng tôn chỉ mục đích, đáp ứng nhu cầu bạn đọc.

Bốn là, giai đoạn đầu giữ nguyên cơ cấu bộ máy, nhân sự các đơn vị báo, tạp chí thực hiện sắp xếp; từng bước thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy; sắp xếp các tổ chức Đảng, Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh (nếu có) của các đơn vị theo quy định của Điều lệ các tổ chức và quy định của pháp luật. Quan tâm công tác cán bộ, nhất là xây dựng phương án lựa chọn các chức danh chủ chốt của các cơ quan báo chí khi thực hiện sắp xếp đảm bảo khách quan, chặt chẽ, đúng tiêu chuẩn, quy trình, quy định và phù hợp với thực tiễn các đơn vị. Đảm bảo chế độ chính sách và quyền lợi hợp pháp của người lao động tại các đơn vị khi thực hiện sắp xếp theo quy định của pháp luật và thực tiễn từng đơn vị.

Năm là, làm tốt công tác tài chính của báo. Khi sáp nhập, hợp nhất sẽ có những vấn đề về tài chính, cần có sự trao đổi, thống nhất chặt chẽ giữa các đơn vị, đặc biệt là các đơn vị có nợ tồn đọng chưa giải quyết; đề ra giải pháp và lộ trình cụ thể để giải quyết. Các chế độ tiền lương, nhuận bút, chính sách đãi ngộ đối với phóng viên, biên tập viên và người lao động của báo cũng cần được bàn thảo kỹ lưỡng, phù hợp, lộ trình chi tiết để thống nhất 1 phương thức trả lương, hỗ trợ./.

TS. Nguyễn Ngọc Lương- Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh